Saadet Zinciri ve Ponzi Sistemi: Yatırım Vaadiyle Dolandırıcılık
Saadet Zinciri ve Ponzi Sistemi: Yatırım Vaadiyle Dolandırıcılık… Ponzi sistemi nedir? Ponzi sistemi, temelde yeni gelen yatırımcıların parasının, önceki yatırımcılara ödeme yapılmak için kullanıldığı yasa dışı bir düzenektir. Sistemin kurucuları, risk almadan ya da sıfır riskle olağanüstü kazançlar sağlayacaklarını iddia eder. Ancak gerçekte herhangi bir yatırım yapma niyetleri yoktur. İlk yatırımcılara ödeme yaparak sistemin güvenilir göründüğünü hissettirirler. Fakat bu düzenek, varlığını sürdürebilmek için sürekli yeni para girişine ihtiyaç duyar. Yeni katılımcılar bulunmadığında ya da mevcut yatırımcılar toplu şekilde parasını geri çekmek istediğinde çark durur ve sistem çöker.
Ponzi Sistemi Nedir?
Ponzi sistemi, katılımcılara yüksek kâr vaat eden bir yatırım dolandırıcılığıdır. Bu yapıdaki şirketler tüm çabalarını yeni yatırımcı bulmaya harcar. Yeni girenlerden alınan para, eski yatırımcılara kazanç gibi gösterilerek ödenir. Sürdürülebilmesi için sürekli nakit akışı şarttır. Ancak vaat edilen yatırımlar asla yapılmaz. Organizatörler, yeni üye gelmediğinde ya da yatırımcıların büyük kısmı paralarını geri istediğinde oyunun sonu gelir. Sistem adını, 1920’lerde bu yöntemi uygulayan Charles Ponzi’ den alır. Temelde gerçek bir yatırım yoktur, zincirleme şekilde ilerleyen ve sonunda katılımcıların kaybettiği bir düzenektir. vdcasino
Saadet Zinciri Belirtileri
Saadet zinciri düzenekleri kendilerini bazı işaretlerle belli eder. Bu işaretlere dikkat etmek, yatırımcıların dolandırılmaktan korunmasını sağlar. İşte en sık görülen 5 kırmızı bayrak:
- Düşük riskle yüksek getiri vaadi
Gerçek hayatta her yatırımın riski vardır. Üstelik yüksek kazanç potansiyeli, yüksek riskle birlikte gelir. Size neredeyse risksiz olağanüstü getiriler vaat ediliyorsa bu büyük olasılıkla aldatmacadır. - Sürekli yüksek kazançlar,
Piyasalar inişli çıkışlıdır. Hisse, döviz ya da emtia fark etmez, değerler değişir. Buna rağmen istikrarlı ve sürekli yüksek kazanç sağlayacağını iddia eden yatırımlar gerçekçi değildir. - Kayıt dışı planlar
Yatırım yapılacak şirketin resmi kurumlara kayıtlı olup olmadığını kontrol etmek kritik önem taşır. Düzenleyici otoritelere kayıtlı olmayan planlar, dolandırıcılık riski taşır. - Lisanssız aracılar
Yasalara göre yatırım satıcılarının lisanslı olması gerekir. Ponzi sistemleri genellikle lisanssız kişiler üzerinden yürür. Bu nedenle aracının yetkinlik belgelerini sorgulamak gerekir. - Gizli ve karmaşık stratejiler
Şeffaf olmayan, detayları anlaşılmayan ya da belgeleri eksik yatırımlar kuşku uyandırmalıdır. Açıklanmayan yöntemler genellikle dolandırıcılık işaretidir.
Bu yazı https://monay.com.tr/blog/saadet-zinciri-ponzi-semasi-nedir-ve-nasil-anlasilir-343 adresinden alınmıştır.
Ponzi Sisteminin Tarihi
Sistemin adı, 1920’de bu yöntemi kullanan Charles Ponzi’den gelir. Ancak benzer yöntemler daha önce edebiyatta bile konu edilmiştir. Dickens’ın Martin Chuzzlewit (1844) ve Little Dorrit (1857) romanlarında zincirleme dolandırıcılıklara yer verilmiştir.
Ponzi’nin asıl planı, ABD Posta Servisi’nin uluslararası yanıt kuponları üzerineydi. Kuponlar başka ülkelerde pul karşılığında bozdurulabiliyordu. Bu durum, yasal bir işlem olan arbitraj fırsatı sunuyordu. Ancak Ponzi bunu dolandırıcılığa çevirdi. 45 günde %50, 90 günde %100 getiri sözü verdi. Gelen parayı yatırım yapmak yerine eski yatırımcılara dağıttı. Gazetelerin soruşturmalarıyla gerçek ortaya çıktı ve Ponzi 1920’de tutuklanarak beş yıl hapis cezası aldı.
Örnekler
Bernie Madoff: Tarihin en büyük Ponzi dolandırıcılıklarından biri Bernard Madoff tarafından gerçekleştirildi. Madoff, binlerce yatırımcıdan topladığı parayı asla değerlendirmedi, sadece yeniden dağıttı. 2008 krizinde çöküş kaçınılmaz hale geldi. Yaklaşık 65 milyar dolarlık kayıp oluştu ve Madoff 150 yıl hapse mahkûm edildi. 2021’de cezaevinde hayatını kaybetti.
JSG Capital Investments: 2016’da Kaliforniya’da iki kişi, halka arz öncesi hisse satma vaadiyle yatırımcılardan 9,3 milyon dolar topladı. Paraları kendi çıkarları için kullandılar ve şüphe çekmemek için yatırımcılara faiz ödediler. Bu olay da Ponzi sisteminin modern bir versiyonuydu.
Saadet Zincirinden Korunma Yöntemleri
Saadet zinciri tuzaklarından korunmak için yatırımcıların tıpkı hisse senedi alır gibi araştırma yapması gerekir. Şirketin düzenleyici kurumlara kayıtlı olup olmadığını kontrol etmek en basit yoldur. Ayrıca firmanın mali tablolarını görmek istemek, şeffaflık testidir. SEC gibi otoritelerden bilgi almak da güvenilirliği artırır.
Kısacası, vaat edilen kazanç kulağa gerçek olamayacak kadar iyi geliyorsa, büyük ihtimalle öyledir. Yatırım Tavsiyesi değildir.
Yorumlar kapalı.