Suudi Arabistan ve Katar Uzlaşısı
Suudi Arabistan ve Katar Uzlaşısı; 2017 yılında Kuveyt, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar arasında yaşanan gerginliğin sona ermesine yorulan görüntüler 2021 yılının beşinci gününde son dakika haberleri olarak gündeme düşmüş ve yaşanan gelişmeler merakla ilgi ile takip edilmektedir. Suudi Arabistan ve Katar arasında 2017 yılından beri kapalı olan deniz, kara ve hava sınırlarının açılmasına yönelik anlaşma bugün gerçekleşecek olan Körfez Arap Ülkeleri İşbirliği Konseyi Zirvesi’nde imzalanacaktır. Ayrıca bu zirve sonrası yıllardır Katar’a uygulanan ambargonun sona erdirileceği duyurulmuştur. Böylece 3,5 yıldır devam etmekte olan “Körfez Krizi”’nin uzlaşı ile sona erdiğini söylemek mümkündür. 5 Ocak günü Katar Emiri’ni taşıyan uçak Suudi Arabistan’a inmiş ve burada Suudi Arabistan velihatı Muhammed Bin Selman tarafından karşılanmıştır. İki ülke liderinin bu samimi görüntüleri krizin sonu olarak yorumlanmaktadır.
Suudi Arabistan ve Katar Uzlaşısı Ne Olmuştu?
Kriz Katar’ın resmi haber ajansının 23 Mayıs 2017 tarihinde bir haber yayınlaması ile başlamıştır. Haber, Amerika Birleşik Devletleri karşıtı olarak, bu ülkenin İran’a uyguladığı yaptırımlara karşı İran’a destek veren bir açıklama metni içermekteydi.
Bu gelişmenin ardından Katar medyası son dakika haberleri olarak medyaya düşen bu haberin Doha ile bir ilgisi olmadığını Katar Emiri’ nin bu konuda resmi bir açıklaması olmadığını ve bir siber saldırıdan şüphelenildiğini duyurmuştur. Aynı süre zarfında Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Bahreyn Katar’ı teröre destek vermek ile suçlamış ve diplomatik ilişkilerini tamamen kesmiştir. Ardından Katar’a yönelik ekonomik ambargo uygulama kararı almışlardır. Katar kendisine yönelik suçlamaları reddetmiş ve bu durum bir krize yol açmıştır. Krizin bir aktörü konumunda olmayan Kuveyt ise krizin başından bu yana taraflar arasında arabuluculuk statüsünde bulunmaktadır.
Bu süre zarfında Katar çevresi Arap ülkeleri ile çevrilmiş bir şekilde Ortadoğu bölgesinde bir dışlanmışlık yaşamıştır. Bu diplomatik dışlanmışlık süresi içerisinde özellikle Suudi Arabistan ülkedeki vatandaşlarının bir an önce yurda dönmelerini ve Katarlı vatandaşların en kısa zamanda ülkelerine dönmesini istemiş ve bunun on dört günlük bir süre tanımıştır. Kriz körfez tarihinin en büyük krizlerinden birine dönüşmüş ve günümüze kadar taraflar diyolog‘dan uzak politikalar takip etmişlerdir. Krizin başlıca sebeplerinden biri olarakta Katar’ın son dönemlerde bölgede daha çok söz sahibi olmak istemesi ve bölgeden bağımsız politikalar kullanarak yumuşak gücünü arttırmaya çalışması olarak görülebilmekte ve bu şekilde analiz edilmektedir.
Suudi Arabistan ve Katar Krizin Çözümü
41. Körfez İşbirliği Zirvesi çerçevesinde oluşan bu uzlaşı ortamı için bir tweet paylaşan Birleşik Arap Emirlikleri Dışişleri Bakanı Enver Gargaş, söz konusu tweette Körfez birliğinin yeniden sağlanacağı tarihi bir zirve olacağını belirtmiştir. Varılan mutabakata göre Suudi Arabistan ve diğer körfez ülkeleri 2017 yılından beri uygulanan hava, deniz ve kara sınırlarını Katar’a açacak ve Katar’da bu ülkelere karşı açtığı davayı geri çekecektir. Diğer yandan varılan uzlaşıya yönelik Katar ile oldukça samimi ilişkileri olan Türkiye, Dışişleri Bakanlığı aracılığı ile Körfez ülkeleri arasında oluşun olumlu ortamı ve hava, deniz ve kara sınırlarının açılacak olmasını memnuniyet ile karşıladıklarını belirtmiştir. Türkiye açıklamanın devamında bu uzlaşının bu ülkeler bağlamında bir çok sorunun çözümüne olanak sağlayacağını belirtmiş ve ara buluculuk eden uluslararası aktörlerin çabalarının takdir topladığını vurgulamıştır.
Öte yandan krize ara buluculuk yapan aktörlerden biri olan Amerika Birleşik Devletleri’nden arabuluculuk yapmak üzere başkan Donald Trump tarafından bir temsilci Suudi Arabistan’a gönderilmiştir. Bu anlamda Körfez ülkelerinin vardığı bu uzlaşının Trump yönetimine karşı bir jest olduğu iddiası da gündemde yerini korumaktadır.
İlginizi çekebilecek yazılarımız: Arap israil savaşları ve filistin sorunu
Yorumlar kapalı.